artikel over zindelijkheid en bedplassen

[goortjes]

ZINDELIJKHEID OVERDAG EN ’S NACHTS
Zindelijkheid is niet aangeboren. Het is een natuurlijk proces dat zich geleidelijk voltooit bij kinderen tussen 2 en 5 jaar.
Een kind is zindelijk als het zijn urine kan ophouden en wacht met plassen tot op het gepaste moment. Kinderen leren eerst overdag zindelijk worden door zelf de drang om te plassen te controleren.

Een volgende stap is het droog worden ’s nachts. Het kind wordt vanzelf zindelijk als de hoeveelheid urine die ’s nachts geproduceerd wordt, kleiner wordt dan het nachtelijke blaasvolume van het kind. Dit gebeurt tussen de leeftijd van 2 en 5 jaar, als het kind onbewust controle over de blaas verwerft.


WAT IS BEDPLASSEN
In de medische wereld wordt over bedplassen gesproken wanneer een kind na de kleutertijd ’s nachts nog op een onjuiste plaats en op een onjuist tijdstip een volledige plas doet, zonder dat er sprake is van een lichamelijke oorzaak.

Bij kinderen tot en met 4 jaar is ’s nachts nat zijn nog een normaal verschijnsel. Pas daarna – dus vanaf het 5de jaar – spreken we over bedplassen. Als dit niet zo vaak voorkomt, dan spreken we over ongelukjes die horen bij het groter worden. Pas als een kind minstens 2 keer per maand in bed plast, is het iets wat aandacht behoeft. En dat geldt zeker als het 2 keer per week of vaker voorkomt. In dat geval is er sprake van ‘ernstig bedplassen’


HOE VAAK KOMT HET VOOR
Bedplassen komt veel vaker voor dan de meeste mensen denken. Kijken we bv naar de kinderen van 5 jaar, dan zien we dat circa 10 procent van de meisjes en 18 procent van de jongens nog in bed plast. Maar ook daarna komt het nog heel veel voor. Bij de pubers plast nog 1 op de 50 in bed. Kortom, het gevoel dat veel ouders hebben dat hun kind een van de weinige is die in bed plast, is niet terecht.


WAARDOOR WORDT BEDPLASSEN VEROORZAAKT?
Hoewel er al veel onderzoek naar de oorzaken van bedplassen is gedaan, bestaat er nog steeds geen eenduidige verklaring voor. De meningen daarover zijn in de loop der jaren echter wel aanzienlijk veranderd: dacht men vroeger dat het een gevolg was van een psychische stoornis, tegenwoordig gaat men er vanuit dat het juist het bedplassen zelf is dat bepaalde psychische en sociale klachten veroorzaakt. Zelden is er sprake van een lichamelijke oorzaak als nier- of urinewegproblemen. Erfelijkheid speelt bij bedplassen een duidelijke rol. Ook een te kleine blaascapaciteit voor de leeftijd of een moeilijke wekbaarheid spelen soms een rol bij bedplassen. Soms is er sprake van een te hoge urineproductie.

Daarnaast zijn er enkele emotionele factoren te noemen die een rol kunnen spelen bij het opnieuw optreden of blijven bestaan van bedplassen, zoals spanningen (bijvoorbeeld door een ziekenhuisopname, een verhuizing,..), gezinsproblemen (zoals een scheiding), of een mislukte zindelijkheidstrainig (te vroeg of te laat begonnen of op een verkeerde manier). Uiteraard verschillen de factoren per kind en zal het in de meeste gevallen om een combinatie van factoren gaan.


PRAKTISCHE TIPS
• pas uzelf aan het tempo aan waarin uw kind zindelijk wordt. Jaag uw kind vooral niet op en toon begrip. Ook als het misschien niet zo snel gaat als u graag zou willen
• Neem het uw kind niet kwalijk als het in bed heeft geplast. Dit brengt spanning teweeg en zal het bedplassen eerder verergeren dan verbeteren.
• Verzacht de gevolgen van een nat bed. Laat uw kind bv nooit in een vuile pyama en onder vuile lakens slapen wanneer het in bed geplast heeft. Een absorberend broekje kan uw kind helpen te beschermen tegen de nachtelijke ongelukjes
• Zorg ervoor dat uw kind plast voordat het gaat slapen en laat het eventueel eerst nog even in bed lezen en dan nog een keer plassen. Doordat de meeste urineproductie vooral aan het begin van de avond optreedt, kan dat het verschil uitmaken tussen nat of droog wakker worden.
• Leer uw kind om alleen op te staan en naar het toilet te gaan of op het potje te gaan zitten (dat u daarvoor in de kinderkamer heeft neergezet).
• Een bedplassend kind wil liever niet afgeschilderd worden als een baby die nog in een luier plast. Geef uw kind daarom absorberende broekjes die bij de leeftijd passen ipv luiers.
• Betrek uw kind bij het droog worden. Leer het bijvoorbeeld dat het zelf mee kan werken aan schoon en droog slapen door zelf een schone onderbroek/pyama aan te doen. Niet als straf, maar als mogelijkheid om zelf verantwoordelijkheid en grip te krijgen op die vervelende situatie.